Fosfor jest jednym z podstawowych pierwiastków mineralnych biorących udział w budowie komórek. Jego zawartości w diecie nie musimy sami monitorować, ponieważ związki organiczne zawsze fosfor zawierają.

Co ma wspólnego fosfor z cholesterolem?

Fosfor ma wiele wspólnego z cholesterolem. Obie substancje naturalnie występują zarówno w roślinach, jak i w żywych organizmach; obie są niezbędne i użyteczne, pod warunkiem, że ich ilość jest rozsądna. Nadmiar cholesterolu lub fosforu może zaburzać pracę naczyń krwionośnych. Nadmiar fosforu tworzy w naczyniach krwionośnych kompleksy z wapniem, które osadzają się w ścianie naczyń. Naczynia krwionośne tracą wtedy elastyczność i nie są w stanie działać jako elastyczny bufor między sercem a tkankami. Krew przepływa przez sztywne naczynie szybciej, wzrasta jej ciśnienie, a tym samym pogarsza się transfer tlenu do komórek i tkanek.

Jak przetworzona żywność wpływa na poziom fosforu w organizmie?

Dorosły człowiek przyjmuje zwykle około jednego grama fosforu dziennie. Tę samą ilość wydala z moczem i kałem. Jednak współczesna dieta bogata w wysokoprzetworzoną żywność, a dania typu fast food powodują, że fosfor dostaje się do organizmu w dużo większej ilości. Wynika to z wysokiego spożycia białka zwierzęcego w formie produktów mlecznych i mięsa oraz dodatków do żywności zawierających fosfor. Najczęściej chodzi o dodatki oznaczane symbolami E338-E343, E450-E452, E1410-E1414. Badania pokazują, że przemysłowe przetwarzanie może zwiększać zawartość fosforu w żywności nawet o kilkaset procent.

Jak organizm chroni się przed nadmiarem fosforu?

Dopiero niedawno odkryto mechanizmy chroniące organizm przed nadmiarem fosforu. Ich częścią jest białko nazywane Klotho, znajdujące się w nerkach, które zapewnia zwiększone wydalanie fosforu w sytuacjach, gdy jego spożycie przekracza normy. Ta romantyczna nazwa białka pochodzi z języka greckiego. Klotho była boginią nawijającą na wrzeciono nić ludzkiego życia. Może naukowcy chcieli w ten sposób podkreślić związek między wydalaniem fosforu a długowiecznością…
Wybór odpowiednich pokarmów pod względem zawartości fosforu jest dla ludzi trudny. Naturalnym źródłem fosforu są białka. Znajdują się one głównie w mięsie, mleku, jajkach i produktach z nich wytwarzanych. Powinniśmy więc tego typu produkty spożywać z umiarem. W przypadku żywności przetwarzanej sytuacja jest skomplikowana. Ta sama żywność może mieć zupełnie inną zawartość fosforu w zależności od procesu przetwarzania oraz użytych dodatków.

Ogólnie można założyć, że produkty spożywcze z wydłużoną trwałością są niepotrzebnym źródłem fosforu. Chodzi na przykład o przetworzone sery, zupy instant, niektóre mrożone produkty śmietankowe, napoje typu cola albo napoje energetyzujące. Nadmiar fosforu działa w nich jak toksyczny pierwiastek.

Na podstawie artykułu dr. Josefa Jonasza opublikowanego w magazynie INFO MARION e-bulletin (https://bit.ly/b_Marion122021) w grudniu 2021 roku.