Marskość wątroby to stan, w którym przewlekłe uszkodzenie wątroby prowadzi do jej zniekształcenia i znacznego pogorszenia funkcji życiowych. Czas potrzebny na rozwój marskości wątroby wskutek picia alkoholu zależy od ilości, regularności oraz predyspozycji indywidualnych. Szacuje się, że marskość może pojawić się już po kilku latach nadmiernego spożywania alkoholu, jednak dokładny okres jest zmienny i nie istnieje jednoznaczna granica czasowa [4].
Czym jest marskość wątroby?
Marskość wątroby jest przewlekłą oraz postępującą chorobą, która rozwija się w wyniku długotrwałego uszkadzania komórek wątrobowych. Proces ten prowadzi do powstawania blizn i trwałych zniekształceń struktury tego organu. Zmiany te znacznie upośledzają funkcje wątroby, wpływając m.in. na zdolność do odtruwania organizmu czy produkcji istotnych białek [1][2].
W patogenezie marskości kluczową rolę odgrywają przewlekłe i ostre stany zapalne wywoływane najczęściej przez alkohol, przewlekłe zakażenia wirusami typu B i C oraz choroby autoimmunologiczne [4]. W efekcie tych procesów następuje stopniowa utrata zdrowych hepatocytów i ich zastępowanie tkanką włóknistą, co prowadzi do nieodwracalnych zmian [2][4].
Jaki czas picia alkoholu prowadzi do marskości wątroby?
Wpływ alkoholu na wątrobę zależy od dawki, czasu trwania oraz indywidualnej wrażliwości organizmu. Marskość alkoholowa może rozwinąć się już po kilku latach regularnego, nadmiernego picia alkoholu [4]. Przeważnie czas ten wynosi od 5 do 10 lat, jednak przy bardzo dużych ilościach alkoholu może być krótszy [4].
Nie można wskazać jednej granicy, po przekroczeniu której u każdego rozwinie się marskość wątroby. Istotne są także predyspozycje genetyczne, masa ciała, współistniejące choroby oraz dieta. U niektórych marskość pojawia się szybciej, u innych wolniej, nawet mimo podobnych dawek etanolu [4].
Objawy marskości wątroby
Objawy marskości wątroby pojawiają się zwykle stopniowo, wraz z postępem zmian w organie. Początkowo mogą występować niespecyficzne dolegliwości takie jak zmęczenie, osłabienie, utrata apetytu, nudności czy niezamierzony spadek masy ciała [1][2][3].
W zaawansowanych stadiach pojawiają się większe dolegliwości, takie jak powiększenie wątroby, bóle w nadbrzuszu, zaburzenia hormonalne oraz problemy z krzepnięciem krwi. Często występują także obrzęki oraz żółtaczka [1][2][3].
Jak diagnozuje się marskość?
Rozpoznanie marskości wątroby opiera się na szczegółowych badaniach laboratoryjnych krwi, które oceniają funkcje tego narządu oraz możliwe powikłania [5][6]. Kluczową rolę odgrywa również USG jamy brzusznej, elastografia i w niektórych wypadkach konieczna jest także biopsja [5][6].
Obraz marskości często można potwierdzić za pomocą nieinwazyjnych metod obrazowania, które wykrywają typowe cechy włóknienia oraz wykluczają inne choroby wątroby. Ostateczna diagnoza może wymagać oceny fragmentu tkanki pod mikroskopem [5][6].
Proces uszkadzania wątroby a spożywanie alkoholu
Mechanizm marskości polega na stopniowym uszkadzaniu komórek wątrobowych przez toksyczne działanie alkoholu oraz indukowany przez niego stan zapalny [4]. Regularne spożywanie dużych ilości alkoholu prowadzi do przewlekłego stanu zapalnego, który stopniowo ewoluuje w bliznowacenie oraz włóknienie tkanki [4].
Im dłużej trwa ekspozycja na szkodliwy czynnik, tym większe ryzyko utraty sprawności wątroby. Istnieje znaczna zależność między czasem i ilością spożycia alkoholu a ryzykiem rozwoju marskości, choć nie każdy intensywny spożywający zachoruje, a czas rozwoju choroby bywa zróżnicowany [4].
Leczenie i rokowanie w marskości wątroby
Leczenie marskości jest uzależnione od przyczyny jej powstawania oraz stopnia zaawansowania. Najważniejszym krokiem jest całkowite zaprzestanie spożywania alkoholu u osób z marskością alkoholową [7]. Konieczne jest także leczenie objawowe, dieta oraz stosowanie leków ograniczających uszkodzenia wątroby [5][7].
W przypadkach zaawansowanej niewydolności narządu rozważany jest przeszczep wątroby. Możliwości leczenia są większe we wczesnych stadiach, dlatego rozpoznanie marskości na początku jej rozwoju istotnie wpływa na rokowania [7].
Podsumowanie: Marskość wątroby a czas picia alkoholu
Marskość wątroby wywołana alkoholem może rozwinąć się już po kilku latach regularnego, nadmiernego spożycia, choć u każdego czas ten jest indywidualny [4]. Ważne jest, aby nie lekceważyć żadnych objawów oraz systematycznie wykonywać badania kontrolne w przypadku długotrwałego spożywania alkoholu. Wczesna diagnoza oraz zaprzestanie picia mają kluczowe znaczenie dla zatrzymania postępu choroby.
Źródła:
- [1] https://www.doz.pl/czytelnia/a11851-Marskosc_watroby__przyczyny_objawy_diagnostyka_leczenie_i_rokowania
- [2] https://www.medonet.pl/zdrowie,jak-umiera-sie-na-marskosc-watroby–objawy–etapy-i-rokowania,artykul,76857086.html
- [3] https://gemini.pl/poradnik/artykul/marskosc-watroby-przyczyny-objawy-leczenie/
- [4] https://pl.wikipedia.org/wiki/Marsko%C5%9B%C4%87_w%C4%85troby
- [5] https://port-zdrowia.pl/post/marskosc-watroby-przyczyny-objawy-badanie-leczenie/
- [6] https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50969,marskosc-watroby-objawy-przyczyny-leczenie
- [7] https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/marskosc-watroby-przyczyny-objawy-i-leczenie,100,n,192
ImmunoAktywacja.pl – portal edukacyjny łączący naukę z praktyką w dziedzinie naturalnego wzmacniania odporności i optymalizacji procesów detoksykacyjnych organizmu.